Davranış Analizi

Davranış Analizi: Uygulamalı Davranış Analizi (UDA veya İngilizce kısaltması ile ABA), çevresel faktörleri değiştirerek bireylere belirli davranışları öğretmeyi amaçlamaktadır. Öğrenme mekanizmasına göre pekiştirilen davranışların sıklığı artar. Azaltılması istenen davranışların neden ortaya çıktıkları araştırılır ve artış görülmesi istenilen davranışlar sistematik bir şekilde ödüllendirilerek kişinin bu davranışları daha sık gerçekleştirmesi sağlanabilir.

Aile Danışmanlığı: Evinizin ve yaşamınızın düzeninde, çocuğunuzun gündelik yaşamına en büyük etkiliyi sağlama gücü sizde. Anne-babalarımızın terapi sürecinde aktif rol almaları, bireyin gelişimindeki payı paha biçilemez. Aile danışmanlıkları kimi zaman çocuğun varlığında kimi zaman da yokluğunda gerçekleşerek aileyi davranış değişikliğini seansların dışında da sağlayabilmeye ve sürdürebilmeye hazırlar.

Ev ve okul Ziyaretleri: Kişi her ne kadar fazla sayıda seansa merkezde katılmış olursa olsun sergilediği davranışlar genellikle, ev ve okul gibi, zamanının çoğunu geçirdiği yerlerdekinden farklıdır. Bu yüzden bu ziyaretler bireyi bu ortamlarda da gözlemlemeyi ve davranış değişikliği programlarını bu mekanlara uyacak şekilde hazırlamayı hedefler.

Davranış terapisinden kimler yararlanabilir? 

UDA`nın amacı davranışsal değişim yaratabilmektir. Dolayısıyla bir şahısta görülmesi istenen davranış değişiklikleri hedefi ile UDA`dan yararlanılabilir.

Davranış terapisi ile hangi gelişimsel alanları ele alabiliriz?

Bilişsel Beceriler: algı, dikkat, problem çözme, ismine bakma, yönerge takibi, taklit etme becerisi, saat ve zaman kavramı, bekleyebilmek, akademik beceriler, diğer bilişsel beceriler

Dil ve İletişim Becerileri: kendini ifade edebilme, alternatif ve tamamlayıcı iletişim uygulamaları kullanımı, resimli iletişim sistemi kullanımı, diğer dil ve iletişim becerileri

Sosyal Beceriler: sosyal ilişkiler kurma ve devam ettirme, diyalogda bulunma, ismine bakma, oyun oynama, diğer sosyal beceriler

Motor Beceriler: kalem tutma, yazı yazma, boyama, kesme/yapıştırma gibi ince motor beceriler, merdiven çıkıp inme ve sandalyede oturma gibi tüm vücud kullanımını gerektiren kaba motor beceriler

Özbakım Becerileri: bağımsızlık, kendi kendine yemek yeme, oturarak yemek yeme, farklı yemekler tatma, diş fırçalama, el yıkama, giyinme, ayakkabı giyme, diğer özbakımı becerileri

Problem Davranışlar: agresyon, kendine zarar verme, tantrumlar, eşya fırlatma, diğer problem davranışlar

Davranış Terapisi`nin (UDA) temel ilkeleri nelerdir?

1) Uygulamalı olması: Öğretilecek davranışların kişinin bulunduğu sosyal yaşamda, bağımsızlık derecesini arttıracak kapsamdadır.

2) Davranışlara dayalı olması: Gözlemlenebilir davranışlar ile çalışılır.

3) Analitik olması: Bireydeki davranış değişikliklerinin, uygulanan eğitim yöntemlerinden kaynaklı olup olmadığı ölçülür.

4) Tanımlanabilir olması: Alınan veriler ve notlar herkes tarafından anlaşılabilir, nesnel bir dilde yazılır.

5) Sistematik olması: Davranışların sebepleri incelenir, eğitim programları oluşturulur, veri toplanarak davranış değişikliklerindeki gelişim incelenir.

6) Efektiflik olması: Öğretilen becerilerin kişinin hayatını kolaylaştırması bakımından gereklilik seviyesi değerlendirilir.

7) Genellenebilir olması: Davranışların birçok farklı mekanda, zamanda ve kişi ile gerçekleşiyor olması hedeflenir.